De draad van Vignero – een kompas voor emotionele verbinding en ontwikkeling

In de scholen komen we dagelijks kinderen tegen met unieke verhalen, talenten en kwetsbaarheden. Sommige kinderen lijken op het eerste zicht lastig te bereiken of reageren anders dan verwacht. Hoe geef je hen dan precies wat ze nodig hebben? De draad van vignero biedt hierop een krachtig en verbindend antwoord. 

Wat is de draad?

De draad is een metafoor voor de emotionele en sociale ontwikkeling van kinderen. Elk kind weeft in zijn ontwikkeling een onzichtbare draad met de mensen die voor hem zorgen: ouders, leerkrachten, opvoeders. Die draad verbindt het kind met de wereld, maar kan ook geknakt of broos zijn door allerlei factoren.

De draad van Vignero vertaalt de ontwikkelingsfasen van een kind in concrete opvoedings- en begeleidingsvragen. Het model helpt om zicht te krijgen op waar het kind staat in zijn sociaal-emotionele ontwikkeling, wat het nodig heeft en hoe jij als volwassene op een veilige manier nabij kan zijn.

De beginsituatie - kijken naar het kind in zijn context

Alles begint met een grondige verkenning van het kind in zijn omgeving. Deze stap helpt om met mildheid en realisme naar het kind te kijken.

Stel jezelf als leerkracht of ondersteuner vier vragen:

  • Waar loop ik als leerkracht bij dit kind tegenaan?

  • Wat zijn de sterktes van het kind?

  • Wat zijn de krachten en aandachtspunten van de omgeving?

  • Wat is een ‘schijnbaar nutteloos maar belangrijk’ weetje over het kind?

    • (Wat is zijn lievelingseten, interesse, favoriete spel, talent, …?)

Deze info vormt het veilig ankerpunt waar je telkens naar teruggrijpt.

De basis van de emotionele ontwikkeling


Het spoor

  • Dit gaat over structuur en voorspelbaarheid.

  • Denk na over dagritmes, afspraken, overgangen en rituelen.

  • Kan jij als leerkracht de regie houden over het ‘spoor’ zonder rigide te worden

Voorbeelden van vragen:

  • Heeft het kind een lievelingsplekje?

  • Kan het omgaan met verandering?

  • Zijn er duidelijke afspraken over tijd en ruimte?


De poort

  • Kinderen kunnen vastlopen in hun emotionele regulatie.

  • De poort richt zich op het herkennen van spanningsopbouw (probleemboog) en het emotioneel herstel na een conflict of uitbarsting.

Aandachtspunten:

  • Wat werkt de escalatie in de hand?

  • Wat kalmeert het kind?

  • Wanneer en hoe kan je de draad terug oppikken?



Actie-reactie

  • Veel kinderen zoeken op negatieve manier contact: roepen, schoppen, uitdagen.

  • De draad nodigt uit om negatieve actie-reacties te vervangen door positieve rituelen.

  • Storend gedrag is een roep om verbinding. Het is belangrijk om rituelen van positief contact te ontwikkelen en niet mee te gaan in het negatieve patroon.

Voorbeeldvragen:

  • Welke leuke actie-reactie kan je als alternatief bieden?



Samen doen – Verbinding bouwen

  • Het draait om samen bezig zijn zonder prestatiedruk.

  • Denk aan samen iets bouwen, tekenen, een boekje lezen.

  • Het gaat niet om wat je doet, maar dat je het samen doet.

  • Vraag jezelf af: Welke activiteit doen we echt sámen?

De draad van Vignero biedt geen kant-en-klare oplossingen, maar een denkkader en taal om gedrag te begrijpen. Het vertrekt vanuit de relatie, niet vanuit het probleem. Het model biedt houvast aan iedereen die met kinderen werkt, van ouders tot leerkrachten en zorgcoördinatoren.

De draad is er altijd. Soms slap, soms gespannen, soms stevig. De vraag is: wie houdt ze vast?
Met dit model krijgen we als volwassenen meer grip op wat kinderen ons proberen te vertellen, en meer houvast om hen te geven wat ze écht nodig hebben: verbondenheid, veiligheid en ruimte om te groeien.

Reflectie

Na de observatie en het werken aan de draad, reflecteer je met je team:

  • Wat is de sterkste draad bij dit kind?

  • Wat is het kwetsbaarste plekje in de draad?

Zo kan je samen gerichte keuzes maken in de begeleiding. Je versterkt wat al goed loopt en ondersteunt waar het moeilijk is.